Το μέλι σύμφωνα με τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, είναι η φυσική γλυκιά ουσία που παράγουν οι μέλισσες του είδους Apis mellifera, από το νέκταρ των φυτών ή από εκκρίσεις ζώντων μερών φυτών ή από εκκρίματα εντόμων απομυζούντων φυτά ευρισκόμενα πάνω στα ζώντα μέρη των φυτών, τα οποία οι μέλισσες συλλέγουν, μετατρέπουν, αναμειγνύοντας με ειδικές ύλες του σώματος τους, αποθέτουν, αφυδατώνουν, εναποθηκεύουν και φυλάσσουν στις κηρήθρες της κυψέλης, προκειμένου να ωριμάσουν. (Οδηγία 2001/110/ΕΚ).
Ανάλογα με τη προέλευσή του έχουμε:
Το μέλι ανθέων και νέκταρος, δηλαδή το μέλι που λαμβάνεται από το νέκταρ των φυτών.
Το μέλι του μελιτώματος, δηλαδή το μέλι που λαμβάνεται κυρίως από εκκρίματα εντόμων απομυζούντων φυτά (hemiptera), ευρισκόμενα πάνω στα ζώντα μέρη των φυτών ή εκκρίσεις προερχόμενες από ζώντα μέρη των φυτών.
Το μέλι από τη φύση του είναι ένα φυσικό βιολογικό προϊόν.
Τα θρεπτικά συστατικά του μελιού είναι :
Νερό (φυσική υγρασία) 16% – 17%. Το νερό αυτό περιέχεται στο νέκταρ που μαζεύουν οι μέλισσες. Η περιεκτικότητα σε νερό (η υγρασία) στο μέλι επηρεάζει και έχει σημαντικό ρόλο στις φυσικοχημικές ιδιότητες του μελιού.
Φυσικά σάκχαρα 80% – 82% τα οποία είναι κατά κύριο λόγο απλά, γι΄αυτό και απορροφούνται αμέσως από τον ανθρώπινο οργανισμό και αποτελούν μια άμεση πηγή ενέργειας.Τα βασικά σάκχαρα σε ίση ποσότητα στο μέλι είναι η φυσική φρουκτόζη και η φυσική γλυκόζη, σε μικρότερες ποσότητες είναι η σακχαρόζη και άλλα ζάχαρα.
Οργανικά οξέα όπως γαλακτικό, μηλικό, κιτρικό, οξικό, οινικό οξύ, κ.α.. Το μέλι περιέχει περίπου 20 οργανικά οξέα, τα οποία διαμορφώνουν κατά ένα μέρος την οσμή και τη γεύση του μελιού, αλλά ταυτόχρονα έχουν καθοριστικό ρόλο στην αντιβακτηριακή δράση του μελιού.
Πρωτεϊνες. Το μέλι διαθέτει περίπου 20 πρωτεϊνες φυτικής προέλευσης σε μικρές ποσότητες, με κυριότερη την αλβουμίνη.
Μέταλλα όπως κάλιο, ασβέστιο, χλώριο, νάτριο, που συμμετέχουν στην λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών.
Ιχνοστοιχεία όπως σίδηρος, μαγγάνιο, χαλκός, μαγνήσιο και ίχνη ιωδίου, κ.α., απαραίτητα συμπληρωματικά στοιχεία για την υγεία του ανθρωπίνου οργανισμού. Τα οργανικά οξέα, οι πρωτεϊνες και τα ιχνοστοιχεία αποτελούν περίπου το 1%.
Ένζυμα όπως δαστάση, ινβερτάση,οξυδάση, καταλάση, γλυκόζη, φωσφοτάση, τα οποία είναι απαραίτητοι θρεπτικοί καταλύτες.
Βιταμίνες όπως Β2 (ριμποφλαβίνη), Β6 (πυριδοξίνη), Β3 (παντοθενικό οξύ), Η (βιοτίνη), Β (φολικό οξύ), Κ (αντιαιμοραγίνη), Βιταμίνη C, Καροτίνη (προβιναμίνη Α).
Διάφοροι αντιβιωτικοί και βιολογικοί παράγοντες. Τα ένζυμα και οι βιταμίνες περιέχονται σε ποσοστό περίπου 2,5%.
Αρωματικές και χρωστικές ουσίες.
Γυρεόκκοκοι του μελιού. Το μέλι περιέχει κόκκους γύρης που προέρχονται από τα φυτά που επισκέπτεται η μέλισσα.
Το μέλι είναι από τις πιο πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά τροφές, αφού περιέχει 180 διαφορετικές ουσίες οι οποίες συνυπάρχουν, συνδέονται και συλλειτουργούν μεταξύ τους με τέτοιο τρόπο ώστε όχι μόνο κανείς να μην έχει καταφέρει να τις φτιάξει τεχνητά, αλλά και να καθιστούν το μέλι ένα φυσικό βιολογικό προϊόν, με τεράστια οφέλη στην υγεία, σωματική και πνευματική, αλλά και στη μακροζωία των ανθρώπων.
Για το ΒΙΟ-ΚΤΗΜΑ ΓΗ ΟΛΥΜΠΟΥ
Τζένη Χ. Κωτίκα