Τα φυσικά χαρακτηριστικά του μελιού, δηλαδή το χρώμα, η γεύση, το άρωμα, η ρευστότητα και η γενικότερη εμφάνιση του μελιού.
ΧΡΩΜΑ
Το χρώμα είναι ένα από τα κύρια κριτήρια επιλογής του μελιού, γιατί είναι το πρώτο που βλέπει ο καταναλωτής.
Το χρώμα του μελιού είναι χαρακτηριστικό της φυτικής του προέλευσης, δηλαδή από το φυτό ή τα φυτά ή το μέρος του φυτού από τα οποία τράφηκαν οι μέλισσες. Το χρώμα του μελιού ποικίλει από σχεδόν διάφανο μέχρι σκούρο καφέ (σχεδόν μαύρο) με αποχρώσεις κίτρινου, ξανθού, ασπρουδερού, χρυσαφένιου, χρώμα καραμέλας, καστανό, χάλκινο, ανοιχτό καφέ, πρασινοκαφέ, πρασινωπού, κοκκινωπού, ακόμα και μπλε χρώματος.
Υπάρχουν μέλια της ίδιας κατηγορίας προέλευσης όπως τα ανθόμελα που το χρώμα τους ποικίλει από ανοιχτόχρωμο έως σκουρόχρωμο. Μέλι που προέρχεται από ακακία είναι διάφανο και ξανθό, από αγριολούλουδα ποικίλης ανθοφορίας είναι ξανθό έως μελί και καραμελένιο, από ερεικόμελο φθινοπωρινό είναι σκουρό κοκκινωπό, από πολύκομπο και καστανιά είναι σκούρο καφέ, από βαμβάκι ασπρουδερό, από σφενδάμι πρασινοκαφέ,από φλαμούρι και μαλούσα πρασινωπό, από λεύκα σκούρο. Αλλά και στο μέλι μελιτώματος που ανήκει στην κατηγορία των σκουρόχρωμων μελιών το χρώμα τους ποικίλει όπως το πευκόμελο με χρώμα ανοιχτό καστανό έως σκούρο καφέ ανάλογα την εποχή της συγκομιδής.
Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν το χρώμα του μελιού είναι:
το περιβάλλον και οι κλιματολογικές συνθήκες
η μέλισσα
η ταχύτητα συλλογής του μελιού και οι μελισσοκομικοί χειρισμοί
ο χρόνος και οι συνθήκες αποθήκευσης καθώς και ο τρόπος συντήρησης του μελιού.
ΓΕΥΣΗ
Η γεύση είναι χαρακτηριστική της ποικιλίας του μελιού και εξαρτάται από :
τη φυτική προέλευση του μελιού
την περιοχή προέλευσης
από την σύνθεση και την περιεκτικότητα σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία αλλά και από την ποσότητα των φυσικών σακχάρων, αιθέριων ελαίων, οξέων, κ.ά., ουσιών που συνθέτουν το μέλι.
Ένα μέλι χαρακτηρίζεται ως προς τη γεύση του, ως γλυκό, πολύ γλυκό, υπόγλυκο ή υπόπικρο και πικρό. Μπορεί επίσης να έχει γεύση απαλή ή δυνατή ή να είναι οξύ και έντονα γευστικό.
ΑΡΩΜΑ
Το άρωμα είναι χαρακτηριστικό της ποικιλίας του μελιού και προέρχεται από τα φυτά από τα οποία συλλέχθηκε το νέκταρ ή από τα μελιτώματα. Το νέκταρ και τα μελιτώματα περιέχουν αιθέρια έλαια που παραμένουν στο μέλι. Ένα μέλι μπορεί να είναι ελαφρώς αρωματικό έως έντονα αρωματικό.
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ
Η ρευστότητα του μελιού εξαρτάται κυρίως από την βοτανική του προέλευση. Συνήθως το μέλι ανθέων είναι πιο λεπτόρευστο σε σχέση με το μέλι μελιτωμάτων που είναι πιο παχύρευστο. Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την ρευστότητα του μελιού είναι :
η χημική του σύνθεση
η περιεκτικότητά του σε υγρασία
η θερμοκρασία διατήρησής του, γι΄αυτό παρατηρούμε ότι στην Ελλάδα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες που αυξάνεται η θερμοκρασία το μέλι είναι πιο ρευστό.
Τέλος η γενικότερη εμφάνιση του μελιού σε πρωτότυπη και ελκυστική συσκευασία, με σωστή εμφάνιση και ευδιάκριτες ετικέτες, σε γυάλινο βάζο γιατί το γυαλί είναι ουδέτερο υλικό, καλύτερο και ασφαλέστερο, και ο καταναλωτής ταυτόχρονα βλέπει τι αγοράζει, διαφοροποιούν τις προτιμήσεις των καταναλωτών στις διάφορες ποικιλίες μελιού.
Συνήθως, το μέλι Ανθέων είναι ανοιχτόχρωμο μέλι, έχει γεύση γλυκιά ή πολύ γλυκιά, ελαφριά, απαλή, διακριτική, είναι αρωματικό και λουλουδένιο και πιο λεπτόρευστο, ενώ το σκουρόχρωμο μέλι είναι μέλι μελιτωμάτων, έχει γεύση λιγότερο γλυκιά έως ελαφρώς πικρή, δυνατή, με έντονο χαρακτηριστικό άρωμα και πιο παχύρευστο. Εξαιρέσεις φυσικά υπάρχουν όπως το μέλι ερείκης (σουσούρα) που αν και ανθόμελο έχει κοκκινωπό χρώμα (σκουρόχρωμο) και είναι παχύρευστο ή το μέλι από φλαμούρι που είναι ανοιχτόχρωμο με δυνατή χαρακτηριστική γεύση.
Γενικά τα φυσικά χαρακτηριστικά του μελιού ( χρώμα, γεύση, άρωμα, ρευστότητα) ποικίλουν και εξαρτώνται από :
τη φυτική προέλευση του μελιού
την ποικιλομορφία της χλωρίδας της κάθε περιοχής και τη διαφοροποίησή της από περιοχή σε περιοχή
τις διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές ( βουνά, θάλασσες )
το υψόμετρο
την ηλιοφάνεια
τις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες της κάθε περιοχής, αλλά και τις κλιματολογικές μεταβολές στην ίδια περιοχή από χρονιά σε χρονιά που διαφοροποιούν κάθε χρόνο την χλωρίδα της περιοχής.
τις σωστές μελισσοκομικές εργασίες του μελισσοκόμου σύμφωνα με τους κανόνες της ορθής μελισσοκομικής πρακτικής, ώστε να μην αλλοιωθούν τα φυσικά χαρακτηριστικά του φυσικού αυτού βιολογικού προϊόντος που με τόσο κόπο και υπομονή παράγουν οι μέλισσες.
Με αυτές τις προϋποθέσεις, αν προσθέσουμε και τις υποκειμενικές προτιμήσεις των καταναλωτών (χρώμα, γεύση, άρωμα), το καλύτερο μέλι είναι αυτό που αρέσει, προτιμάει και ταιριάζει γευστικά στον κάθε καταναλωτή.
Μέσω της γευσιγνωσίας του μελιού, ο καταναλωτής έχει την ευκαιρία να γνωρίσει και να εκτιμήσει τα διάφορα είδη φυσικού Ελληνικού μελιού με την μεγάλη διατροφική αξία και ωφελιμότητα για τον άνθρωπο και τα τόσα πολλά και διαφορετικά φυσικά χαρακτηριστικά του (χρώμα, γεύση, άρωμα), να το αγαπήσει, να το στηρίξει και να προωθήσει το μοναδικά ποιοτικό Ελληνικό μέλι !
Για το ΒΙΟ-ΚΤΗΜΑ ΓΗ ΟΛΥΜΠΟΥ
Τζένη Χ. Κωτίκα